movie scene

Een excentrieke miljardair bouwt een attractiepark vol dinosauriërs op een afgelegen tropisch eiland. Tijdens een inspectieronde breken de dieren los, met dodelijke gevolgen. Wat is er nieuw aan dit gegeven? De derde dimensie.

We hebben het de laatste paar jaar wel vaker langs zien komen en over het algemeen waren we niet onder de indruk: een re-release van een klassieke film in 3D, om mee te liften op de huidige 3D-rage die de Hollywoodstudio's regeert. In de meeste gevallen bleek de toegevoegde waarde minimaal en leek het slechts een trucje om het publiek meer geld uit de zak te kloppen, met als voorlopig dieptepunt Star Wars Episode I: The Phantom Menace. Dat het ook anders kan, bewijst Jurassic Park 3D nu. 2013 markeert de twintigste verjaardag van Spielbergs kassucces, en mede om het publiek een beetje warm te maken voor het volgend jaar op stapel staande Jurassic Park IV vond Universal het een gepast idee de ultieme dinosaurusfilm op te graven en opnieuw tentoon te stellen. Voor de fans van weleer een aangename manier om het jubileum van hun favoriet te vieren, voor diegenen die te jong zijn om deze blockbuster in de bioscoop gezien te hebben een goede gelegenheid dat alsnog te gaan doen. In Nederland had het Imagine Festival de primeur; de film zal officieel pas op 2 mei in roulatie gaan.



Kosten noch moeite
Wat hoofdzakelijk opvalt aan Jurassic Park 3D is het respect waarmee Universal met de film is omgesprongen. Conform de gedachtegang achter het themapark in de eigenlijke film, dringt John Hammonds vaak herhaalde citaat: "We spared no expense" zich treffend op. De film heeft een gloednieuwe transfer ondergaan waarbij het beeld flink opgepoetst is, met een modern aanvoelend, haarscherp beeld als resultaat. Nog beter bijgewerkt is de geluidskwaliteit. Die was in 1993 al indrukwekkend – de film won er destijds twee Oscars voor – maar is vandaag de dag alleen maar beter voor de intense ondersteuning van zowel magische momenten met imposante reuzen als nagelbijtend spannende scènes met slinkse carnivoren. Als je dacht dat je wist hoe hard een Tyrannosaurus kon brullen, bewijst Jurassic Park 3D dat het nog oorverdovender kan. Bovendien klinkt de magistrale muziek van grootmeester John Williams meeslepender dan ooit en zal deze ongetwijfeld nog wel een weekje in je hoofd blijven spoken. Ondanks de technische aspecten die zijn aangebracht om de film voor hedendaagse bioscopen gereed te maken, is er verder niets aangepast, want verbetering was simpelweg niet nodig. Jurassic Park blijkt geenszins een fossiel. De digitale effecten (goed voor de derde Academy Award die de film ten deel viel) zijn nog steeds onovertroffen, met als resultaat de meest levensechte prehistorische dieren die ooit op het witte doek paradeerden. Slechts in een enkel shot hier en daar – de computertechnologie van het park niet meegerekend – lijkt Jurassic Park in dit opzicht op wat het eigenlijk is: een film van twintig jaar oud.



Welke post-conversie?
De aloude kwaliteiten ten spijt, de hamvraag blijft hoe gebaat Jurassic Park is bij een post-conversie in 3D zoveel jaar later. Ook in deze kwestie oogst de film niets dan lof. Uiteraard was de film destijds niet bedoeld voor een re-release in 3D twee decennia later, maar het is frappant hoe weinig je hier van merkt. Het spektakel leent zich zelfs bijzonder goed voor een 3D-transfer, bijna alsof Spielberg indertijd de bui al voelde hangen. Jurassic Park 3D hoeft niet te buigen onder de goedkope "in-your-face" shots die teveel hedendaagse 3D-films typeren, maar blijkt visueel gelaagd genoeg om de derde dimensie doeltreffend te laten schitteren. Bijzonder effectief zijn de "point-of-view" shots van naderende creaturen die door de weelderige jungle op hun menselijke prooi afsluipen, waarbij je het gevoel krijgt zelf je een weg door het oerwoud te banen. Even sterk zijn fragmenten die een gevoel van diepte of hoogte geven, zoals Grant (Sam Neill) en de kinderen die, van onderaf gefilmd, het elektrische hek beklimmen, of de afdaling in de boom waarbij die platgetrapte auto toch wel erg dicht op je af komt. En wees gerust, uiteraard bevat ook Jurassic Park 3D een paar shots waarbij een hongerige dinosaurus van plan lijkt je gezicht eraf te happen: de scène met de Velociraptor die de luchtkoker infiltreert, deed de hele zaal achterover deinzen. En op meerdere momenten kun je de T-Rex dieper in de keel kijken dan comfortabel voelt. Verrassend genoeg blijkt Jurassic Park en 3D dus een ideale combinatie, wat één van de beste cinematische 3D-ervaringen sinds Avatar oplevert (maar dan met overtuigender CGI). Als regisseur Colin Trevorrow eventjes goed de kunst afkijkt bij leermeester Spielberg, hoeft Jurassic Park IV zich over zijn 3D-effecten geen zorgen te maken.

Conclusie
Met Jurassic Park 3D is bewezen dat het achteraf toevoegen van de derde dimensie aan een oudere film wel degelijk extra waarde kan opleveren, als er tenminste voldoende tijd en moeite in wordt gestoken. Ondanks het feit dat de film oorspronkelijk niet bedoeld was als 3D-release is het niet aan het resultaat af te zien: het 3D-effect is indrukwekkender dan bij menig hedendaagse film. Hoewel alweer twintig jaar oud oogt (en klinkt!) de film beter dan ooit, klaar om een nieuwe generatie met deze tijdloze klassieker kennis te laten maken zonder pijnlijk gedateerd over te komen. Jurassic Park kan nog wel een paar miljoen jaar mee.