movie scene

De Oscars liggen intussen weer even achter ons, maar met het betreden door president Obama van de historische brug in Selma het afgelopen weekend lijkt de relevantie van de gelijknamige film alleen maar groter te worden.

Toen ik Selma zag, had ik een dubbel gevoel. Het is geen buiten-categorie film, vier sterren is het hoogst haalbare. Regisseur Ava DuVernay, met een geenszins onverdienstelijke lijst films op naam, maakt gretig gebruik van de formule van de biopic. De film oogt hierdoor schoon, digitaal en generiek. In Selma wordt hevig geleund op de uitstekende acteerprestaties van Oyelowo  en de matige van Luther King’s vrouw Coretta (Carmen Ejogo).



Toch had Selma meer aandacht verdiend, zeker gezien de concurrentie voor beste mannelijke acteur bij de recente Oscars. Daar was een nominatie niet opmerkelijk geweest. De film kreeg wel de aandacht van het blanke Amerikaanse filmjournaille. Gezamenlijk waardeerden ze de film als bijna exceptioneel, met een lovende recensie in de New Yorker. Een score die niet overeenkomt met de film, maar duidt op het historische belang van Martin Luther King Jr. Het zal niet de eerste keer zijn dat dit gebeurt.

De filmjournalisten kochten hun geweten succesvol af. Bij de Academy lag dat wel iets anders. De hernieuwde aandacht voor segregatie en racisme werd voor even op de agenda gezet, en wel met twee Oscarnominaties, waaronder voor beste film. Deze was te danken aan Harpo Productions, het productiebedrijf van Oprah Winfrey. Dat was een van de redenen dat er bij de Oscar ceremonie veel aandacht was voor Selma, incluis vloeiende tranen bij diverse acteurs. Voor even was er sprake van bewustwording. Racisme is diep verankerd in de (Amerikaanse) samenleving, zo werd benadrukt door John Legend, die samen met Common een Oscar won voor het lied Glory. Want Selma is het levend voorbeeld van hedendaagse uitsluiting van Afro-Amerikanen die en masse gevangen zitten in het gecorrumpeerde rechtssysteem.


Legend’s toespraak herinnerde me aan het veel succesvollere en gewichtiger Fruitvale Station dat twee jaar geleden werd genegeerd. Deze film, van cineast Ryan Coogler, werd ook geproduceerd door Afro-Amerikanen (Octavia Spencer en Forest Whitaker). Coogler toont op subtiele wijze hoe een jonge man (Michael B. Jordan) iets van zijn leven probeert te maken. Zonder enige aanleiding wordt hij vermoord. Het was aan zwarte mensen om dit verhaal op de kaart te zetten, net als bij Selma. Voor even waren de Oscars het podium van urgentie. Er moet iets veranderen. Totdat de overwegend blanke leden van de Academy zich snel terugtrokken. Als schildpadden in hun overwegende blanke gated community shells.