movie scene

In Black Butterflies speelt Rutger Hauer één van zijn beste bad guys en is Carice wederom aandoenlijk.

Het is geen toeval dat regisseur Paula van der Oest een oscarnominatie scoorde met het door haar geschreven en geregisseerde Zus & Zo (2001). De film is niet alleen visueel, maar ook scenariotechnisch een pareltje. Voor Black Butterflies (2011) geldt vooral het eerste. Het door Gregg Latter geschreven scenario is een recht-toe-rechtaan vertelling over dichteres Ingrid Jonker, met veel passie gespeeld door Carice van Houten, die leed aan manische depressiviteit. Het aantal zelfmoordpogingen van Jonker in de film is weliswaar op één hand te tellen, maar diep in haar ziel kijken kan de kijker niet. De film is aan meer dan vijftig landen verkocht en bewijst dat een recht-toe-rechtaan vertelling niet per sé onverdienstelijk hoeft te zijn. Black Butterflies draaide eerder dit jaar op het prestigieuze Tribeca Filmfestival in New York. Hier werd hoofdrolspeelster Van Houten voor haar rol bekroond voor beste actrice.

Biopic
Ingrid Jonker (1933-1965) behoorde tot een groep kunstenaars waaruit de beweging van de Sestigers voortkwam, die zich verzette tegen de censuur van de regerende Nasionale Party. Ondanks het succes van haar bundel Rook en oker, die in 1963 verscheen, raakte ze in een depressie en pleegde ze op jonge leeftijd zelfmoord. Onder anderen Nelson Mandela was een groot liefhebber van haar werk.

Eén van de mooiste scènes in Black Butterflies heeft plaats aan de eettafel van Abraham Jonker (Rutger Hauer) wanneer Ingrid (Van Houten) met haar liefdesspeeltje Jack Cope (Liam Cunningham) in discussie gaat over Apartheid. Niet alleen toont regisseur Paula van der Oest zich qua spelregie een meester, maar ook in relatie tot continuïteit. Verscheidene shots, verschillende in relatie tot elkaar staande handelingen (zo eten en praten karakters voortdurend); dit alles wordt als een continuïteit gemonteerd. Hiervoor verdient Van der Oest lof. Een minpunt is het gebruik van de Engelse taal door de hoofdpersonen, in plaats van het Zuidafrikaans. Waarom praten de acteurs in de film niet de taal die de personen in het echt ook spraken? Waarschijnlijk heeft Paula van der Oest hiervoor gekozen omdat een Engelstalige film beter te verkopen is.

Carice
Na haar indrukwekkende aanval van epilepsie in AmnesiA (2001), waarin Van Houten de rol van Sandra speelt, heeft zij in Black Butterflies een scène die op zijn minst qua indruk identiek is wanneer zij voor een raam staat, en als karakter reflecteert op haar achtergrond. Met name dit soort momenten maken haar ontwikkeling interessant. Een soortgelijke heftige fase maakte ze eerder door in Komt een vrouw bij de dokter (2009). Carice duwt de kar in Black Butterflies niet alleen, ook Rutger Hauer en Liam Cunningham steken hun nek uit. Vooral Rutger Hauer is sterk als de van racisme doordrongen minister van censuur, tevens voorstander en handhaver van apartheid. De scènes die hij heeft met Van Houten zorgen voor veel vuurwerk. Het is dan ook hiermee dat de film haar meeste punten scoort.

Extra's
De dvd bevat een aantal zeer interessante featurettes, genaamd Apartheid, Father and Daughter, How Ingrid met Jack, en Ingrid Jonker.

Conclusie
Black Butterflies is een echte acteursfilm. Jammer genoeg spreken de karakters in de Engelse taal en is het plichtmatig voortkabbelende scenario een doorn in het oog voor de diepgang die nu vooral aan de buitenkant blijft kleven. Echter, Carice van Houten en Rutger Hauer maken Black Butterflies, in combinatie met de regievisie van Van der Oest, tot een waardige kijkervaring.

Extra's: