movie scene

Deze keer de zeer persoonlijke terugblik op zijn eigen jeugd van George ‘Star Wars’ Lucas.
 
In de pre-digitale duisternis van 1962 hadden de misdeelde, primitieve  aardbewoners geen Twitter, Facebook of Call of Duty: Modern Warfare 3. De dolende Amerikaanse jeugd stortte zich op scheurijzers, seks en rock 'n' roll. Dat het beslist geen straf was, bewijst het meesterlijke, zoetzure American Graffiti (1973) van George Lucas (Star Wars).

Lucas groeide op in Modesto een stadje dichtbij San Francisco, bekend om zijn wijn. Als puber ontwikkelde hij een obsessie voor het bouwen van Hot Rods. Een Hot Rod is een doe-het-zelf auto waarin alles gericht is op snelheid en acceleratievermogen. Oude wrakken dienen hiervoor als basis. Het einddoel was te presteren in de zogenaamde 'drag race circuit' (korte sprint racen). In drag racen geef je vanuit stilstand vol gas. Een halve kilometer lang probeer je niet alleen de geluidssnelheid te benaderen, maar vooral je tegenstander achter je te houden. Het werd de passie van George Lucas en hij hoorde snel tot de ‘superkids’ van Modesto.

My Pappie said son you’re gonna drive me to drinkin’
If you don’t stop driving that Hot Rod Lincoln

Charlie Ryan schreef deze ultieme muzikale ode aan de Hot Rod in 1955, maar Lucas voegde met American Graffiti (1973) zijn visuele ode er aan toe. Het is een persoonlijk document over zijn jeugd in Modesto begin jaren zestig.

American Graffiti begint op een van de laatste nachten van de zwoele zomer van 1962. De jonge ‘superkids’ van Modesto willen serieuze lol trappen. Binnenkort vertrekken ze naar de universiteit. Steve (Ron Howard) en Curt (Richard Dreyfuss) kijken met gemengde gevoelens naar hun aanstaande vertrek. John Milner (Paul Le Mat), de 22-jarige drag race koning van Modesto (het alter ego van Lucas zelf), maakt zich zorgen over de concurrentie. Bob Falfa (Harrison Ford) bereidt zich voor om hem van de troon te stoten. Milner, de ster van de film, zit achter zijn stuur in een permanent gespannen houding van een gladiator klaar om het Colosseum te betreden. Wordt hij vanavond op Paradise Road door Falfa ingehaald? Maar misschien een nog grotere ster is Milner’s sublieme Hot Rod: een knalgele zelf gefabriceerde schoonheid met als basis een Ford Deuce Coupe uit 1932.



Curt ziet steeds een stoot van een blondine in een Thunderbird voorbij rijden, hij wordt gek, zij roept iets dat lijkt op ‘ik hou van jou’. Eddie Cochran zingt,: ‘Yeah man, that’s Teenage Heaven to me.’ en Steve ziet het met zijn vriendin even niet meer zitten. Hij leent zijn auto uit aan Terry the Toad (Charles Martin Smith) die een droomafspraak scoort met Debbie (Candy Clark). De plaatselijke politie zit Milner op de hielen want standaard rijdt hij te hard en de mythische DJ Wolfman Jack draait vintage liedjes op verzoek. De jeugd van Modesto adoreert hem, hij is hun Opperwezen die panacee biedt voor al hun zorgen. Maar vanavond is er geen tijd te verliezen want iedereen wil scoren. Morgen is het Armageddon in de vorm van de onvermijdelijke volwassenheid.

Na zijn commerciële debacle met het sci-fi experiment THX-1138 (1971) zat de 28 jarige Lucas in een behoorlijke dip. Maar gelukkig nam hij de uitdaging van zijn vriend Francis Ford Coppola aan: ‘Probeer nu eens een goede mainstream movie te maken’, smeekte Coppola. Lucas bedacht American Graffiti. De invloedrijke producent en regisseur Coppola (The Godfather, Apocalypse Now) drukte het project van Lucas door bij Universal Pictures, maar wel onder streng toezicht. Het budget was een schamele 750,000 dollar en Lucas werd maar 28 draaidagen gegund. Hij gooide zijn ziel en zaligheid erin en ondanks technische problemen en het continue ‘s nachts filmen haalde hij de deadline. Cinematograaf Haskell Wexler (One Flew over the Cuckoo’s Nest) creëerde een droomachtig neonverlicht aura dat perfect paste bij de jeugdherinneringen van Lucas. Het authentieke scenario van Willard Huyck en Gloria Katz raakte precies de goede snaar. Het resultaat was een trefzeker mengsel van tienerplezier en pijn.
Tot verbijstering van zowel Coppola als Lucas vond Universal het tien keer niks; een bobo noemde het een genante mislukking. Universal wilde er hooguit een tv film van maken en daarnaast ook nog drastisch snijden in de directors cut. Dat Universal de plank finaal mis sloeg wist Coppola zeker. Hij was woedend. Hij ging als een bezetene te keer en dwong uiteindelijk een gelimiteerde distributie deal met slechts vijf minuten inkorten af. En precies zoals Coppola had voorspeld werd American Graffiti de grootste hit van 1973.



De warme Californische lucht is voelbaar, de geur van hamburgers en goedkoop parfum kan je bij Mel’s Drive-in bijna opsnuiven. De klassieke bolides, de één nog mooier dan de andere, en de rake soundtrack completeert de magie van Graffiti. Deze film was het startschot voor een reeks tienerfilms met een hoofdrol voor de soundtrack, maar niets kwam in de buurt van de sterke mix van Lucas. Hij kon als regisseur niet meer stuk, zijn volgende kunstje was Star Wars. Zijn uitstekende cast spon er ook garen bij: toekomstige sterren zoals Harrison Ford, Richard Dreyfuss en acteur/regisseur Ron Howard begonnen hier hun opmars.

De vermaarde in Tsjechië geboren regisseur Milos Forman heeft American Graffiti hoog zitten. Hij filmde zijn eigen afstandelijke soms hilarische blik op de Amerikaanse samenleving in zijn eerste Engelstalige film Taking Off (1971). Maar de empathische toon van Lucas kon hij nooit evenaren, zei hij, daar moet je Amerikaan voor zijn. Jazeker, dit waren de wonderjaren in een Californië dat niet meer bestaat. En als de blondine in de Thunderbird slechts een verzinsel van je fantasie blijkt te zijn wat dan nog? Je hebt altijd rock ‘n' roll en vooral je Hot Rod. American Graffiti was een blauwdruk voor een grijpbare droom en popcorn magie van het zuiverste water. Ga dat (weer) zien.