Film speelde geen belangrijke rol in Jans leven, totdat hij op achtjarige leeftijd werd blootgesteld aanJurassic Park, een filmische ervaring die hem nooit meer heeft losgelaten en hem tot op de dag van vandaag achtervolgt.
Een nieuw filmhuis voor Alkmaar, een nieuw leerproces voor mij.
In december ging het Alkmaarse filmhuis Provadja na 43 jaar ter ziele . Een droeve gebeurtenis, die de tientallen vrijwilligers, waaronder mijzelf, niet onberoerd liet. Men stak de koppen bij elkaar en als resultaat verrijst aanstaand weekend Filmhuis Alkmaar – toegegeven, niet een bijster originele titel, maar wel eentje die de lading naar behoren dekt – als een feniks uit de as. Hetzelfde gebouw, grotendeels dezelfde mensen achter de schermen, en als het even kan ook weer dezelfde trouwe bezoekers (maar meer mag natuurlijk ook!). Voor mij betekende het bovendien nieuwe kansen. Om mijn kennis en ervaring te vergroten – en eerlijk gezegd ook om mijn CV een beetje op te poetsen – heb ik mij, naast mijn aloude positie als operateur op woensdagavond terug te winnen, gevoegd bij de groep die de programmering verzorgt.
Ook al hebben we maar twee zalen tot onze beschikking en houden we het voorlopig op drie voorstellingen per avond, een coherente programmering afronden die iedereen tevreden houdt is toch een aardige uitdaging. Er is een hoop om rekening mee te houden. Uiteraard de films an sich, qua inhoud en toegankelijkheid. Je wilt als respectabel filmhuis je publiek toch die films serveren waar het op zit te wachten; de intelligentere, gedreven arthouse die iets te vertellen heeft en de toeschouwer beweegt, maar die toch niet zo eigenzinnig of verwarrend is dat men de zaal met een duizelingwekkend gevoel van onbegrip verlaat. Een film moet niet te sterk gericht zijn op bepaalde niches en als het even kan de interesse van een zo breed mogelijk publiek wekken, zonder daarbij afbreuk te doen aan onze idealen. Uiteraard vallen grote Hollywood-blockbusters buiten de boot, maar ook films die ondanks hun thematisch intrigerende inhoud toch een te specifieke groep bezoekers dreigen te boeien. Zo valt L'Inconnu du Lac af, want die is grof gezegd 'te gay' voor ons. Het helpt dat we als kleiner, semi-provinciaal bioscoopje de door ons begeerde titels later in kunnen zetten dan in de grote steden gebeurt, zodat we ook rekening kunnen houden met de opbrengsten en bezoekersaantallen van onze verwanten aldaar. Als blijkt dat een film tegenvallende resultaten heeft geboekt, weten we al dat we hem beter links kunnen laten liggen. En dat doen we dan ook.
Natuurlijk dienen we ook rekening te houden met wat “concurrent” JT draait in Alkmaar. Gelukkig heeft hun bioscoop maar vijf zalen waarvoor hoofdzakelijk de gegarandeerde publiekstrekkers worden geprogrammeerd, dus dat is niet onze grootste zorg. Echter, het publiek trekken is dat wel, zeker in de eerste paar weken van ons nieuwe bestaan, wanneer we moeten bewijzen een meerwaarde voor de stad te zijn. Wat dat betreft hebben we (onbewust?) een goede tijd gekozen om open te gaan, zo tegen het eind van het prijzenseizoen. 12 Years a Slave , Her , Dallas Buyers Club , Philomena , Nebraska : allemaal prima kandidaten die dankzij de Oscarbuzz de nodige aandacht krijgen en dus publieke nieuwsgierigheid wekken. Zelfs American Hustle pikken we mooi mee, hoewel die op het randje zit, aangezien hij ook in grote bioscopen draait. De uitzondering bevestigt de regel. De komende maanden zijn we verzekerd van een afdoende aantal titels die aan onze eisen voldoen. Bovendien kunnen we ook nog een tijdje leunen op de films die de stad vanwege het gebrek aan een filmhuis de laatste maanden heeft moeten missen. Een Nymphomaniac -marathon willen we Alkmaar toch niet onthouden. En laten we arthousehit La Grande Bellezza niet vergeten. Het filmrooster voor de eerste drie maanden programmeert zodoende praktisch zichzelf. Daarna zal het echter ongetwijfeld moeizamer worden. De zomermaanden staan immers niet bekend om hun brede aanbod aan arthouse-releases. Maar voorlopig is dat nog de toekomst en maken we ons daar niet druk om. Desnoods geven we succesvol gebleken titels een reprise.
Programmeren is fascinerend werk, en als filmliefhebber uiteraard ook leuk om over na te denken. Desondanks moet je bij tijd en wijle toch over een sterke 'kill-your-darlings' mentaliteit beschikken. Sommige titels kunnen je persoonlijk nog zo sterk aanspreken, als het lijkt dat je de enige bent die erop zit te wachten moet je ze laten vallen. Ik had het hem graag gegund, maar The Congress zal ons filmhuis helaas passeren. Met 43 jaar Provadja achter de rug kunnen we ook al voorspellen dat films van bepaalde regisseurs het in onze stad minder goed zullen doen dan elders, ook al krijgt de film landelijk overwegend positieve recensies. Geheide publiekstrekkers proberen we doorgaans voor twee weken te boeken, maar in het geval van The Grand Budapest Hotel gaan we toch maar voor een enkele week. Het schijnt dat Alkmaarders niet al te dol zijn op Wes Anderson. Onvoorstelbaar maar waar; mijn excuses voor de bizarre smaak van mijn stadgenoten. Het zal niet de laatste keer zijn dat een film die ik hevig anticipeer niet de plaatselijke release krijg die ik hem gun. Daarin moet ik leren hard te zijn. Ik mag van geluk spreken dat zoveel andere prima films nog wel de lokale bevolking mogen verblijden, zoals vanouds. En ik mag me extra gelukkig prijzen daarin een bijdrage te mogen leveren. Ik leer weer nieuwe dingen en mijn keuzes dragen zo mogelijk bij aan een bevredigende bioscoopervaring voor onze bezoekers.
Hopelijk gaat ook Filmhuis Alkmaar de 43 jaar halen. Langer mag natuurlijk ook.