movie scene

Aangrijpende film over de slopende en ongeneeslijke ziekte ALS die de impact van deze ziekte op een patiënte én haar omgeving toont, zonder (te) sentimenteel te worden.

In dit jaar werd via de ludieke actie ‘Ice Bucket Challenge’ extra aandacht gevraagd voor de ziekte ALS (amyotrofe laterale sclerose), een ongeneeslijke neurologische ziekte.  You’re Not You confronteert de kijker met de keiharde waarheid van deze ziekte en is gebaseerd op het gelijknamige boek van Michelle Wildgen.

Slopend
Kate (Hilary Swank) leidt een perfect luxe en zorgeloos leventje met haar man Evan (Josh Duhamel). Een incident in de keuken waarbij Kate een glas uit haar hand laat vallen is al een teken aan de wand. Wanneer ze ook nog een aantal noten mist tijdens het pianospelen, blijkt er meer aan de hand te zijn. Als kijker ben je geen getuige van het verloop van de ziekte, maar springt de film anderhalf jaar verder in de tijd. En dan zie je direct hoe snel en hoe slopend ALS is. De voorheen zelfstandige en zelfredzame Kate is veranderd in een zwaar hulpbehoevende vrouw. De ziekte tast namelijk het zenuw- en spierstelsel aan, waardoor het lichaam in een snel tempo achteruitgaat.



Gemeenschappelijk
Het leven van haar echtgenoot Evan staat geheel in het teken van Kate’s ziekte en dat stoort haar. Dus de zoektocht naar een ziekenverzorger begint en eindigt met een onorthodoxe oplossing: de losgeslagen, wispelturige en onervaren Bec (Emmy Rossum). Kate ziet in haar degene die haar niet nadrukkelijk als ‘een zieke’ zal behandelen. You’re Not You verweeft op dat moment het leven van Kate en Bec met elkaar, die eigenlijk heel weinig met elkaar gemeen hebben. Daarom vinden zij in de ander eigenlijk wat ze zelf hun leven missen. De film kent een paar bittersweet grappige momenten, maar de uitkomst is duidelijk: ALS is ongeneeslijk en Kate zal sterven.

Intens meeleven met hoofdfiguur
Dramafilms, zeker Amerikaanse, hebben vaak de neiging om door te slaan naar teveel sentimenteel vertoon. Op sommige momenten voel je die in You’re Not You bijna aankomen, maar gelukkig houdt regisseur George C. Wolfe de teugels strak aan. Het verhaal is al dramatisch genoeg, dus een overvloed aan vioolmuziek of extra dramatische blikken wordt hier gelukkig vermeden. Maar dit is ook aan Hilary Swank te danken, die in Boys Don’t Cry en One Million Dollar Baby al liet zien dat zij emoties op een rauwe, ongepolijste manier kan neerzetten. Hierdoor kun je je als kijker makkelijk verplaatsen in de hoofdpersoon en leef je intens met haar mee. 



Hulpbehoevend
Het zijn ook de kleine dingen die je doen beseffen dat ALS een sluipmoordenaar is. Swank toont dat op subtiele wijze: lastig slikken, moeizaam praten, steeds slechtere lichaamshouding en een lusteloze uitstraling. Josh Duhamel als Kate’s echtgenoot speelt een echtgenoot die eerst ‘to good to be true is’. Zijn daden en beslissingen geven je als kijker ook te denken: hoe ga je om met een situatie waarbij je partner steeds hulpbehoevender wordt en er in wezen geen gelijkwaardige relatie meer bestaat? Aanvankelijk lijkt Emmy Rossums rol als Kate’s onervaren verzorgster bedoeld als de komische noot of als het geijkte ‘bad girl goes good’-thema in het verhaal. Gelukkig blijkt dat net iets genuanceerder zijn en heeft Bec een hele specifieke rol als spiegel voor Kate en de link naar de buitenwereld.

Conclusie
You’re Not You is geen vrolijke film, mede door het sterk acteren van vooral Hilary Swank. De martelgang en de ronduit pijnlijke situaties, zoals hulp op het toilet voor een volwassen vrouw die voorheen zeer zelfstandig was, geven de ziekte ALS het ware gezicht: a living hell. Gevangen zijn in je lichaam is een verschrikkelijk drama voor de betrokkene en zijn of haar directe omgeving. Dat weet je, maar om het zo keihard te zien in een film als deze, maakt toch diepe indruk. Advies: zakdoekjes mee.