movie scene

De Tiger Awards zijn uitgereikt, de publieksprijs is bekend, Rotterdam stroomt weer leeg. Tijd voor een terugblik op het 42e IFFR.

Het 42e International Film Festival Rotterdam zit er weer op. Alleen de speciale IFFR Volkskrantdag vult vandaag nog de Rotterdamse bioscopen. Wat het bezoekersaantal betreft is de flinke daling van vorig jaar een halt toegebracht. Toen zat het op een recent diepterecord van 274.000. Dat is nu licht gestegen naar 280.000. al is dit getal wel met een korrel zout te nemen; het festival rekent voor dit aantal niet alleen de mensen mee die een filmkaartje hebben gekocht, maar ook de degenen die een (gratis) evenement, optreden of tentoonstelling hebben bijgewoond. Hoe financieel solide het  IFFR deze editie heeft doorstaan en voorbereid is op de komende jaren, moet dus nog blijken.

Wat dit jaar opviel, was de korte duur van de meeste films. Waar we de laatste maanden worden overspoeld met vooral Amerikaane films die langer zijn dan 2,5 uur is een opvallend groot aantal films op het festival korter dan 90 minuten. Luidt dit een nieuwe trend in? In ieder geval zorgde het voor een prettig kijk-ritme.

Ook was het het festival van de nieuwe prijs: de Big Screen Award, gekozen door een jury van filmliefhebbers, ging naar Bellas Mariposas. Net als de KNF-winnaar Il Futuro wordt ook deze film dit jaar door Amstelfilm in de bioscoop uitgebracht. Hopelijk is dit succesvol, zodat op die manier het festival weer als een stimulans voor aankopen voor distributie kan fungeren. Matterhorn, de winnaar van de publieksprijs, is in ieder geval al vanaf volgende week in de bioscop te zien.



De Tiger Competitie, het hart van het festival, liet een aantal sterke films zien. Mooie films als 36 en Karaoke Girl vielen helaas buiten de boot, maar de intrigerende Iraanse film Fat Shaker kreeg terecht één van de drie gelijkwaardige Tiger Awards. Het is een film die sterk afwijkt van de meeste films die we uit het land te zien krijgen, zowel wat betreft het verhaal als de beelden. We zien een enorm dikke man die door zijn zoon wordt 'behandeld' met bloedzuigers en vacuum gezogen glazen op zijn rug. Tussen de relatie van vader en zoon zigzagt een vrouw. De film zit vol symboliek, zo wist regisseur Mohammed Shirvani (zie foto hierboven) tijdens een levendige Q&A te vertellen. Het gaat over repressie, je bevrijden van onderdrukking en het claimen van (artistieke) vrijheid. Hij kreeg wel een vergunning om de film te draaien, maar mag de film niet in Iran vertonen. Tijd voor een nieuwe regering, voegde hij er nog aan toe. Nu maar hopen dat hij Iran weer in- en voor zijn hopelijk volgende film  weer uitkan.

De tweede winnaar was Soldate Jeanette van de Oostenrijkse regisseur 
Daniel Hoesl. Fanni gaat roekeloos om met geld, maar haar consumentisme doet haar verder niets.  Schijnbaar onbewogen wordt ze door geen huur te betalen - nergens voor nodig - haar huis uitgezet. Tot ze op een boerderij komt waar voor het eerst wat emotie bij haar loskomt. Het speelt wat zwak met het cliché van 'terug naar de natuur' maar gelukkig weet Hoesl ons in het haast moderne sprookje mee te laten gaan. Dat hij heeft samengewerkt met Ulrich Seidl, is te zien, er wordt een even klinisch en afstandelijk beeld geschetst als de maker van Paradis: Liebe. De wat stijve benadering wordt mooi doorbroken door een verwijzing naar de filmklassieker Jeanne Dielman, 23 quai du Commerce.

Als laatste sleepte de Tsjechisch/Slowaakse film My Dog Killer een Tiger Award in de wacht. De stroom films uit Oost-Europa die Rotterdam de laatste jaren bereikt, lijkt wel nog treuriger dan tijdens het IJzeren Gordijn. De film laat een portret van een groep skinheads zien die er nogal rechts-radicale opvattingen op nahouden. De hoofdpersoon wordt echter door persoonlijke omstandigheden gedwongen te kiezen voor zijn eigen emotie of de hardheid  van de groep. Het levert een bijzonder goed geacteerde film op die tegelijk ook veel zegt over de huidgie sociale conflicten in het voormalig Oostblok.



De slotfilm van het 42e IFFR was Stoker, de eerste Engelstalige film van de Koreaanse regisseur Park Chan-Wook, bekend van Oldboy en Thirst.  De sterke symboliek, de prachtige beelden en de suspense opbouw heeft hij gelukkig meegenomen naar Amerika. Hollywood sterren als Nicole Kidman en Mia Wasikowska laten wederom zien ook rollen die buiten de gebaande paden staan te kunnen spelen. Stoker is een duister psychologisch horrorverhaal over Evelyn Stoker (Kidman) en haar dochter India (Wasikowska). Na het overlijden van India's vader duikt broer Richard ineens op, waarna het verhaal ineens een intens en sterk familiedrama wordt. Stoker is alleen geen vernieuwende film, veel van wat we zien heeft Park Chan-Wook ons in eerdere films ook al voorgeschoteld.

Het IFFR is weer ten einde, het filmjaar 2013 is daarmee officieel afgetrapt. Met mooie debuten en een sterke oogst aan nieuwe Nederlandse films ziet die er in ieder geval positief uit.