movie scene
Het laatste filmnieuws bekijk je natuurlijk op MovieScene!
- Specials » Columns
- 30-07-2011
- Geplaatst door Tom Rosens
Column: 'The Matrix verantwoordelijk voor schietpartij Noorwegen'
"Anders Behring Breivik, verantwoordelijk voor het doodschieten van zeker 68 mensen op het eiland Utoya, werd geïnspireerd door de film The Matrix" Maar is zo'n mening wel te onderbouwen?
Was deze gruwelijke gebeurtenis enkele jaren geleden gebeurd, dan had The Matrix inderdaad de schuld gekregen van de media. Tegenwoordig zijn computerspellen echter het mikpunt en gamers moeten zich verantwoorden voor hun hobby. De Telegraaf kopt: "Breivik speelde diverse gewelddadige spelletjes" en Nu.nl zegt "Noor plande moordpartij met schietspel". Breivik verwijst meerdere keren naar de film The Matrix in zijn 1500-pagina lange manifest, maar niemand die daar over praat. Er wordt direct een link gelegd tussen games en geweld, maar Breivik kijkt ook graag naar Platoon en Back to the Future en de Bijbel noemt hij als één van zijn favoriete boeken en daarnaast luistert hij naar Armin van Buuren en Mozart.
Was het misschien Mozart die hem tot zijn daden bracht of de gruwelijkheden die in de Bijbel te lezen zijn?
We proberen krampachtig de dader te begrijpen en onszelf te verzekeren dat dit maar een uitzondering is, zodat we veilig door kunnen gaan met ons eigen leven. Via internet achterhalen we tegenwoordig direct de naam en interesses van een dader en proberen we hieruit mogelijke oorzaken aan te wijzen. Zo simpel is het echter niet.
Bij de schietpartij in Columbine (1999) zou het spel Doom de oorzaak zijn, terwijl onderzoek van de FBI later uitwees dat het onwaarschijnlijk was dat games of andere media een significante invloed hebben gehad. Eén van de daders was zwaar depressief en de ander een sociopaat. Het is dan ook veel waarschijnlijker dat een gewelddadige film, game of welk medium dan ook, niet de oorzaak is dat iemand een moordenaar wordt, maar dat dit slechts de druppel is die de emmer doet overlopen. Waarschijnlijk kan voor een sociopaat alles een aanleiding zijn: een film, spel of boek maar ook een lullige uitspraak van een collega op het werk.
Voor veel mensen is een gewelddadige film of game een stukje vrijetijdsbesteding zonder dat dit tot enige problemen leidt. Toch worden ze vaak in verband gebracht met misdaden, maar nooit is aangetoond dat ze ook de oorzaak zijn. De horrorfilm Child's Play 3 uit 1991 zou de inspiratie zijn geweest voor de moord op James Bulger. A Clockwork Orange (1971) zou verantwoordelijk zijn voor een verkrachting in Nederland en de moord op een zwerver.
The Deer Hunter zou verantwoordelijk zijn voor zelfmoorden door het kopiëren van Russische roulette en ook The Basketball Diaries, RoboCop 2, Saw, Scream, Taxi Driver en Natural Born Killers worden aangewezen als inspiratie en oorzaak van moorden en schietpartijen.
Dat The Matrix invloed op Breivik had, wordt wel duidelijk in zijn manifest. Hij zag zichzelf als een soort Morpheus (gespeeld door Laurence Fishburne) uit The Matrix. De mensen die zijn standpunten niet inzien, bevinden zich in de droomwereld vergelijkbaar met die uit de film en het was aan hem om mensen wakker te schudden en te laten inzien dat ze slaven zijn, net zoals Morpheus dat bij Neo deed. Als Breivik The Matrix nooit had gezien, zou hij dan niet gewoon een ander synoniem gebruikt hebben? Als Breivik zijn schiettechniek niet virtueel oefende in Modern Warfare, was hij dan niet gewoon naar de schietbaan gegaan?
Maar liefst 15 miljoen exemplaren werden er verkocht van het schietspel Modern Warfare 2 en vele mensen wereldwijd hebben The Matrix gezien. Dat zijn heel wat potentiële moordenaars, als je moet geloven welke invloed de media heeft op mensen.
Tags: Anders Behring Breivik, Andrew Berwick, Call of Duty: Modern Warfare 2, The Matrix, Utoya, Utøya, World of Warcraft
REACTIES
Word lid van MovieScene en blijf altijd op de hoogte van het laatste film nieuws en leuke prijsvragen!
REGISTREREN INLOGGENSHOPTOPPERS
WINNEN
UITGELICHT
BEST GELEZEN
LAATSTE REACTIES
-
ijsmummie
Dat lijkt mij geweldige serie , ik keek ... -
ijsmummie
Wauuuuuw wat veel goeie films zit ertuss... -
ijsmummie
He he eindelijk op bluray , mooi voor mi... -
cobrastyle
😍 -
ijsmummie
Oooo wauw die wil graag zien , ik wist ... -
Puzzcat4life
Omg omg Ik wil zo graag naar Endgame! I... -
cobrastyle
Jaaa tof!
Je bent nog niet ingelogd. Log in of maak een nieuw account om een reactie te plaatsen.
Anoniem Zondag 31 juli 2011 om 14:40
Goeie column en mooie reactie van Dennis. Bij dit soort gebeurtenissen, die gelukkig maar zelden voorkomen, zoeken we altijd naar een zondebok. Vroeger kregen boeken de schuld (ik noem een The Catcher in the Rye), daarna films en tegenwoordig dat 'nieuwe gevaar' genaamd games (internet is ook steeds vaker 'de lul'). Als het daadwerkelijk daaraan lag, dan zaten we zeker goed in de problemen. Maar zoals Tom al zegt, er zijn 15 miljoen exemplaren van Modern Warfare 2 verkocht en dat zou dan een boel potentiële massamoordenaars opleveren. Er is dan ook vooralsnog geen wetenschappelijk bewijs dat games een negatieve invloed (als in: mensen worden gewelddadig, over verslavingen heb ik het niet) op iemand zou hebben. Sterker nog, volgens mij is er al eens naar voren gekomen dat mensen hun agressie kwijt kunnen door het spelen van games.
Ik vind het dan ook grote onzin als ik lees dat een Noorse supermarkt World of Warcraft en Modern Warfare 2 uit de schappen haalt (http://tweakers.net/nieuws/75916/noorse-supermarkt-haalt-wow-en-mw2-uit-schappen.html ). Gevoelsmatig kan ik er enigszins begrip voor opbrengen, maar producten verbieden omdat een massamoordenaar die toevallig leuk vindt, waar ben je dan mee bezig?
At the end of the day zijn het mensen die zelf de keuze hebben gemaakt om dit soort extreme daden te verrichten. Dan kunnen we een boek de schuld geven, films, games, internet, het journaal, een politieke partij, een geloof, maar uiteindelijk kiest die ene persoon er zelf voor om (letterlijk) de trekker over te halen. Daar valt, ben ik bang, niks aan te doen.
Anoniem Zaterdag 30 juli 2011 om 15:43
Volgens mij heeft kunst en vermaak op psychopaten hetzelfde effect als op andere mensen, we willen graag onze gevoelens gereflecteerd zien. Kijk maar naar mensen met relaties die net kapot zijn en vervolgens liedjes najagen over onmogelijke liefdes. Ook zegt de favoriete film van iemand veel over die persoon en wat ze hebben meegemaakt waarom die film zo persoonlijk is. Maar denk ook aan veel jonge allochtonen die zich graag het beeld van de tevens allochtone Tony Montana voorspiegelen die van scratch naar "de top" kwam, waarbij ze vaak het idee hebben zelf ook "van de straat te komen en te groeien".
Bij psychopaten is dat dus niet anders, die gaan net zo goed op zoek naar iets dat ze herkennen. Zo wist Charles Manson zijn "revolutie" weerspiegelt te vinden in het 'White Album' van The Beatles en zal de moordenaar op het kinderdagverblijf in Belgie van twee jaar geleden iets hebben herkent in het verminkte leven van the joker uit 'The Dark Knight' (aangezien hij als hem was geschminkt). Ik denk niet dat dit hen tot de daden heeft aangezet maar gezien de details is het, zoals alle details in dit soort zaken, een gruwelijk en moeilijk te versmaden feit.
Wat ik een veel moeilijker en twijfelachtiger geval vind is in hoeverre films of muziek inhoud kunnen geven aan de daden. Tarantino zei ooit "voilent-films don't make killers, they only make them more creative", dat eerste ben ik het mee eens maar als ik het met dat tweede eens ben bevinden we ons op glad eis. In de door Tom hierboven genoemde zaak van James Bulger hebben tijdens de gruwelijke marteling de daders, net als in Child's Play 3, blauwe verf in het gezicht van het slachtoffer gespoten. Het lijkt mij dat dit onderdeel van de marteling niet gebeurt was als ze die film niet hadden gezien. Maar hoe moeten we met deze wetenschap omgaan? Gewelddadige films verbieden? Liefhebbers van video-nasitites (want dat waren Venables en Thompson, de moordenaars van Bulger) in de gaten houden? Ik durf er nu nog geen antwoord op te geven.