movie scene

Nu Disney Pixar definitief heeft opgedragen haar eigen vergane glorie volledig uit te melken, is het na een aantal sequels tijd voor de eerste prequel. Verrassingen levert het niet op, wel een hoop lol.

Na de successen van Toy Story (1995) en Toy Story 2 (1999) was het Monsters, Inc. (2001) die bevestigde dat het creatieve succes van Pixar nog maar net begonnen was. In het decennium dat volgde bracht de studio de ene na de andere instant klassieker uit, maar dat gouden tijdperk is nu voorbij. Onder de vleugels van Disney heeft Pixar zich de laatste jaren haast uitsluitend gewijd aan de productie van vervolgfilms op haar vroegere successen, en dat zal de studio voorlopig ook blijven doen. Gevreesd werd voor een creatieve aftakeling in de animatiestudio die voorheen juist geroemd werd om haar originaliteit. Met Monsters University bewijst Pixar aan de ene kant dat die vrees terecht is, want bijster geïnspireerd is de film niet gebleken. Aan de andere kant laat Pixar zien dat ook een inhoudelijk slappe film in haar handen alsnog een feest voor de zintuigen kan zijn. Monsters University gunt ons tijdens haar speelduur van 104 minuten simpelweg niet het moment om stil te staan bij Pixars achteruitgang: daar hebben we namelijk teveel plezier voor.



Schrikschool
Monsters University verkent de voorheen onontgonnen achtergrond achter ons favoriete duo schrikaanjagers, de groene eenoog Mike Wazowski (stem van Billy Crystal) en de pluizig-en-blauwe reus James P. Sullivan (stem van John Goodman). Hoewel we hen in de voorganger als een hecht team leerden kennen, blijkt dat hun relatie begon in een sfeer van bittere rivaliteit. De film begint echter in een nog grijzer verleden, als kleine Mike – het meest aaibare monstertje dat je je kunt voorstellen – tijdens een schoolreisje naar de schrikfabriek besluit dat hij een 'schrikker' wil worden. Het feit dat hij absoluut niet angstaanjagend is, weerhoudt hem er op latere leeftijd niet van zich in te schrijven op de Monster Universiteit. Uiteraard wordt hij daar door zijn studiegenoten niet serieus genomen, in tegenstelling tot Sullivan die van huis uit al een engerd is. Dat feit maakt hem echter onuitstaanbaar arrogant en lui, terwijl Mike dag en nacht hard studeert en al snel het benodigde theoretisch kader achter de kunst van het schrikken tot in de puntjes beheerst. Al snel komt het tot een conflict tussen het tweetal, wat leidt tot een ongelukje dat de woede van decaan Hardscrabble, een bijzonder angstwekkend wezen met de stem van Helen Mirren, opwekt, met als resultaat dat beide studenten van school getrapt worden. Hun enige hoop om weer toegelaten te worden is het winnen van de jaarlijkse 'Scare Games', een wedstrijd tussen verschillende studiegroepen. Helaas moeten ze daarvoor hun toevlucht nemen tot het loserteam Oozma Kappa, en tot elkaar.

Afschrikwekkende boodschap
Met zo'n standaard uitgangspunt, plus de voorkennis die de originele film al levert, zal de uitkomst van de strijd niet als een verrassing komen. Helaas volgt ook de voortgang van het plot alle platgetreden paden van het 'college genre', inclusief de gebruikelijke ingrediënten zoals rivaliserende studiegroepen die bestaan uit stereotypes als arrogante alfa-mannetjes en sexy cheerleaders. Daar overheen wordt een muf sausje moralisme gegoten, waarin we herinnerd worden aan de waarde van het blijven vechten voor je dromen, het gevaar achter ongebreideld eigenbelang en de kracht van het samenwerken om het onmogelijke mogelijk te maken. Typisch Disney, waar het voorheen zo fijn was dat Pixar zich niet bezondigde aan zulke uitgekauwde boodschappen. Monsters University moet het dan ook duidelijk niet van haar voorspelbare verhaal hebben. Waarvan dan wel? Al het andere!



Verschrikkelijk vermakelijk
Dat Monsters University onze aandacht toch bijna twee uur weet vast te houden, is te danken aan een ander talent waarin Pixar als vanouds altijd in heeft uitgeblonken: de fantastische uitwerking. De film is een lust voor het oog. De campus van de universiteit is een kakofonie van kleurrijke creaturen, het ene nog grotesker dan het andere, terwijl de omgeving waarin zij vertoeven zo volgepropt is met kleine, hilarische details dat het onmogelijk is ze allemaal in een enkele vertoning te bevatten. Hoewel het vrije studentenleven zoals zo vaak in films sterk geromantiseerd wordt hebben we zelden een universiteit gezien waar we zo graag lessen zouden willen volgen. Voor de kenners bevat de film ook nog eens een waslijst vol subtiele (en minder subtiele) verwijzingen naar Monsters, Inc. alsmede knipogen naar andere Pixarfilms. Regisseur Dan Scanlon mag met Monsters University dan wel zijn eerste avondvullende speelfilm hebben afgeleverd, het is duidelijk dat hij nauwlettend de kunst heeft afgekeken, zij het niet in verhaaltechnisch opzicht. Ook de voice-cast heeft er overduidelijk veel plezier in, waarbij de chemie tussen Crystal en Goodman in dat opzicht de film draagt. Het is echter de eindeloze schare nieuwe monsters die de show steelt, de simpele maar sympathieke kneuzen van Oozma Kappa en de lugubere, doodenge Hardscrabble voorop. En vergeet de reuzeninktvis annex bibliothecaresse niet! Wat creativiteit betreft mag Pixar dan beknibbeld hebben op het plot, qua design is de pot tot op de bodem leeg geschraapt, waardoor je ogen tekort komt om alle monsters in je op te nemen.

Conclusie
Monsters University blijkt een niet noodzakelijke maar desondanks zeer onderhoudende aanvulling op Pixars eerdere – en nog steeds betere – Monsters, Inc. Hoewel het in zijn weergave van het studentenleven alle open deuren intrapt en het vermoeiende moralistische trekjes niet weet te vermijden blijft er genoeg over voor twee uur puur kijkplezier. Het is niet het schoolvoorbeeld van de op alle fronten geslaagde Pixar-films van weleer, maar de film bewijst dat Pixar ook onder het regime van Disney toch nog jong en oud op aanstekelijke wijze weet te bekoren.